Woordenlijst

Versie 0.9.8 2010-06-12, ook beschikbaar als PDF

ryū type
合気道 ai·ki·dō weg van harmoniseren van ki
合気? ai·ki·jutsu lichaamstechnieken die aiki-principe gebruiken
合気杖 ai·ki·jō jō technieken die aiki-principe gebruiken
合気剣 ai·ki·ken ken technieken die aiki-principe gebruiken
法定形 ho·jo kata eerste kata van specifieke zwaardstijl
鹿島神傳直心影流 Kashima Shinden Jikishinkage-ryū zwaardstijl
元気会 gen·ki·kai groep van gezondheisoefeningen
整体 sei·tai correct geordend lichaam
 
? ? geest
?稽古 kakari kei·ko één voor één aanvallen [continu oefening]
? kigata vloeiende aanvallen, tori laat zich niet vastpakken [energetische vorm]
鍛錬 tan·ren gedisciplineerde training, tori laat zich vastpakken [gedisciplineerd]
真剣 shin·ken realistische training [serieus]
崩し kuzushi balansverstoring
後ろ技 ushi·ro·waza technieken voor aanvallen van achteren
自由技 ji·yū waza vrije vorm techniek
乱取り ran·do·ri technieken met meerdere aanvallers
素振り su·bu·ri herhaaldeijke oefening
 
? ? positie
座り技 suwa·ri waza zittende techniek
半身半立ち技 han·mi han·da·chi waza techniek voor zittende tori en staande uke
立ち技 ta·chi waza staande techniek
za zittend
正座 sei·za op knieën zittend met voeten plat op grond
跪座 ki·za op knieën zittend met tenen in mat
割座 wari·za op knieën zittend met heupen tussen voeten op grond
?座 cho·za zittend met benen vooruitgestrekt
?座 kai·za zittend met benen gestrekt en geopend
体座 tai·za zittend met knieën tegen borst en voeten op grond
?座 gaku·za zittend met voetzolen tegen elkaar en knieën op grond
安座 an·za kleermakerszit zonder benen te kruisen
八相(八双) hassō positie als een acht [hassōgamae]
?座 kahuza lotuspositie
 
相手 ai·te partner
多人数取り ta·nin·zū to·ri drie of meer uke die continue aanvallen, alleen begin techniek doen
掛り稽古 ka·ka·ri gei·ko twee of meer uke die om de beurt aanvallen
 
武器 bu·ki wapen
stok of korte houten staf
lange houten staf
木剣 bok·ken, boku·tō gebogen houten zwaard
短刀 tan·tō mes of dolk (kling korter dan 30 cm)
脇差 waki·zashi, shoto gebogen metalen kort zwaard (kling 30 – 60 cm)
(ken?,) katana gebogen metalen zwaard (kling 60 – 70 cm)
太刀 ta·chi gebogen metalen lang zwaard (kling langer dan 70 cm)
ken kort recht metalen tweesnijdend zwaard
日本刀 ni·hon·tō Japans zwaard
薙刀 naginata hellebaard
yari speer
tsuba stootplaat
saya schede
? bugukake wapenrek
 
迫撃 koku·kegi aanval
?打ち kia·wa·se shō·men u·chi directe slag met open hand vanuit heupen naar voorkant hoofd [energetisch ontmoeten voorkant-gezicht slag]
片手取り相半身 kata·te do·ri ai han·mi greep naar één pols aan zelfde kant (identiek) [één-kant-hand greep zelfde kant]
片手取り逆半身 kata·te do·ri gyaku han·mi greep naar één pols aan andere kant (spiegel) [één-kant-hand greep andere kant]
両手取り ryō·te do·ri beide polsen grijpen [beide-polsen grijpen]
正面打ち shō·men u·chi slag tegen voorkant hoofd [voorkant-gezicht slag]
片手両手取り kata·te ryō·te do·ri greep naar één pols met beide handen [één-kant-hand beide-handen greep]
肩取り kata do·ri greep naar één schouder [schouder greep]
後ろ両手取り ushi·ro ryō·te do·ri greep naar beide polsen van achteren [achter beide-handen greep]
横面打ち yoko·men u·chi slag tegen zijkant hoofd [zijkant-gezicht slag]
中段突き chū·dan tsu·ki stoot of steek naar middelste deel lichaam [midden lichaam steek]
肩取り面打ち kata do·ri men u·chi greep naar schouder en slag tegen voorkant hoofd [schouder greep hoofd slag]
後ろ両肩取り ushi·ro ryō·kata do·ri greep naar beide schouders van achteren [achter beide-schouders greep]
上段突き jō·dan tsu·ki stoot of steek naar bovenste deel lichaam [boven-lichaam steek]
両襟取り ryō·eri do·ri ssk newsletter 3XXX [beide-kragen greep]
蹴り ke·ri trap
後ろ首絞め ushi·ro kubi shime verwurging van achteren [achter nek wurg]
 
内/外 uchi/soto binnen/buiten
内捌き uchi saba·ki beweging naar binnenkant
外捌き soto saba·ki beweging naar buitenkant
 
体捌き tai saba·ki lichaamsverplaatsing
前足入身 mae ashi iri·mi ingaan met voorste voet
後ろ足入身 ushi·ro ashi iri·mi ingaan met achterste voet
前足転換 mae ashi ten·kan wegdraaien op voorste voet
後ろ足転換 ushi·ro ashi ten·kan wegdraaien op achterste voet
前足? mae ashi tenshin uitwijken met voorste voet
後ろ足? ushi·ro ashi tenshin uitwijken met achterste voet
前足入身転換 mae ashi iri·mi ten·kan ingaan met voorste voet en daarmee wegdraaien
後ろ足入身転換 ushi·ro ashi iri·mi ten·kan ingaan met achterste voet en daarmee wegdraaien
前足入身転換? mae ashi iri·mi ten·kan tenshin ingaan met voorste voet, daarmee wegdraaien en uitwijken
後ろ足入身転換? ushi·ro ashi iri·mi ten·kan tenshin ingaan met achterste voet, daarmee wegdraaien en uitwijken
前足転換? mae ashi ten·kan tenshin wegdraaien op voorste voet en uitwijken
後ろ足転換? ushi·ro ashi ten·kan tenshin wegdraaien op achterste voet en uitwijken
後ろ足入身? ushi·ro ashi iri·mi tenkai ingaan met voorste voet en hele lichaam op de plek draaien
 
手捌き te saba·ki handbeweging
上半円 kami han·en halve cirkel bovenlangs
下半円 shimo han·en cirkel onderlangs
手首返し te·kubi gae·shi onderarmen parallel
十字結び jyū·ji musu·bi onderarmen gekruisd
受け流し uke naga·shi ?
 
の手 no·te hand
打ちの手 u·chi·no·te slaghand
肩の手 kata·no·te hand bij schouder
 
dan hoogte
下段 ge·dan laag
中段 chū·dan midden
上段 jō·dan hoog
脇構 waki gamae kleine houding
下段の構え ge·dan no kama·e lage houding
中段の構え chū·dan no kama·e midden houden
上段の構 jō·dan no kamae hoge houding
 
waza techniek
一教 ik·kyō eerste onderricht
二教 ni·kyō tweede onderricht
三教 san·kyō derde onderricht
四教 yon·kyō vierde onderricht
隅落し sumi·oto·shi hoek worp
小手返し ko·te·gae·shi pols verdraaiïng
入身投げ iri·mi·na·ge ingaande worp
四方投げ shi·hō·na·ge vier richtingen worp
五教 go·kyō vijfde onderricht
肘決め抑え hiji ki·me osa·e elleboog controle klem
内回転三教 uchi·kai·ten·san·kyō binnenlangs raddraai sankyo
腕絡み ude gara·mi arm verstrengeling
合気腰 ai·ki·goshi heupworp met hoofd van binnen naar buiten onderlangs gyaku hanmi
合気落し ai·ki·oto·shi vermengend laten vallen
回転投げ kai·ten·na·ge raddraai worp
腕決め投げ ude ki·me na·ge arm breek worp
前落し mae·oto·shi voorwaarste worp
引き落し hiki·oto·shi trek worp
切り落し ki·ri oto·shi houw worp
回転落し kai·ten·oto·shi draai worp
天地投げ ten chi na·ge hemel aarde worp
玄形呼吸投げ gen·kei·ko·kyū·na·ge archetype ademhalingskracht worp
内回転投げ uchi·kai·ten·na·ge binnenlangs raddraai worp
振り突き呼吸投げ furi·zu·ki ko·kyū na·ge slingerende stomp ademhalingskracht worp
十字絡み jyū·ji gara·mi kruis knoop verstrengeling
鳥り船呼吸投げ to·ri fune ko·kyū·na·ge roeioefening ademhalingskracht worp
四方蹴り呼吸投げ shi·hō ge·ri ko·kyū·na·ge vier richtingen trappen ademhalingskracht worp
教絡み三教投げ ude gara·mi san·kyō na·ge arm verstrengeling sankyo worp
教絡み四教投げ ude gara·mi yon·kyō na·ge arm verstrengeling yonkyo worp
腰投げ koshi na·ge heupworp
外回転投げ soto kai·ten·na·ge buitenlangs raddraai worp
斬刀呼吸投げ zan·to ko·kyū na·ge ?
教絡み抑え ude gara·mi osa·e arm verstrengeling klem
手車 te guruma hand rad
背負い車 se·o·i guruma over schouder dragen rad
腰車 koshi guruma heup ?
沈身腰車 chin shin koshi guruma serieus zinkend heup wiel
 
表/裏 omote/ura voor/achter
omote voor partner
ura achter partner
 
?/? yin/yang yin/yang
? yin yin
? yang yang
 
ri principe
su, mizu water, boven-onder, oost
do, tsu aarde, links-rechts, zuid
hu wind, voor-achter, west
ka, hi vuur, spiraal, noord
? complete? mens
haru lente
natsu zomer
aki herfst
fuyu winter
攻防の原理 kō·bō no gen·ri theorie van aanval en verdediging
打ちの理 u·chi no ri stoot principe
抑えの理 osa·e no ri klem principe
投げの理 na·ge no ri werp principe
斬の理 zan no ri snij principe
 
投げ/抑え nage/osae nage/osae
投げ na·ge worp
抑え osa·e klem
投げ抑え na·ge osa·e geklemd werpen
 
受身 u·ke·mi ontvangen met het lichaam
boven onder u·ke·mi boven onder ukemi
前受身 mae u·ke·mi voorwaartse ukemi
後ろ受身 ushi·ro u·ke·mi achterwaartse ukemi
横受身 yoko u·ke·mi zijwaartse ukemi
chokuto valbreken door op de plaats af te slaan
飛び受身 to·bi u·ke·mi vrije val
 
? ? persoon
植芝 盛平 Ueshiba, Morihei wijlen oprichter van aikidō, ōsensei (14-12-1883 – 26-04-1969)
植芝 吉祥丸 Ueshiba, Kisshomaru wijlen zoon van ōsensei, tweede dōshu (27-06-1921 – 04-01-1999)
植芝 守央 Moriteru Ueshiba kleinzoon van ōsensei, derde dōshu (02-04-1951)
多田 宏 Tada, Hiroshi leerling van ōsensei, shihan (13-12-1929)
池田 昌富 Ikeda, Masatomi leerling van Tada sensei, shihan (08-04-1940)
 
数える kazu·e·ru tellen
zero nul, leeg
ichi een
ni twee
san drie
shi, yon vier
go vijf
roku zes
shichi, nana zeven
hachi acht
ku, kyū negen
tien
十一 jū ichi elf
二十 ni jū twintig
二十一 ni jū ichi eenentwintig
hyaku honderd
sen duizend
man tienduizend
一本目 ip·pon·me eerste deel
ニ本目 ni·hon·me tweede deel
三本目 san·bon·me derde deel
四本目 yon·hon·me vierde deel
五本目 go·hon·me vijfde deel
六本目 roku·hon·me zesde deel
七本目 nana·hon·me zevende deel
八本目 hachi·hon·me achtste deel
 
段階 dan·kai gradaties
dan dangraad
kyū kyūgraad
無級 mu·kyū zonder kyū
六級 rok·kyū zesde kyū
五級 go·kyū vijfde kyū
四級 yon·kyū vierde kyū
参級 san·kyū derde kyū
弐級 ni·kyū tweede kyū
壱級 ik·kyū eerste kyū, beginnerskyū
有段者 yū·dan·sha met dan
無段者 mu·dan·sha zonder dan
初段 sho·dan eerste dan, beginnersdan
弐段 ni·dan tweede dan
参段 san·dan derde dan
四段 yon·dan vierde dan
五段 go·dan vijfde dan
六段 roku·dan zesde dan
七段 nana·dan zevende dan
八段 hachi·dan achtste dan
九段 ku·dan negende dan
十段 jyū·dan tiende dan
 
? ? algemeen
ai harmonie, eenwording
ki levenskracht, levensenergie
weg, leer, discipline
合気道 ai·ki·dō weg van harmoniseren van ki
合気道家 ai·ki·dō·ka beoefenaar van aikido
合気会 ai·ki·kai organisatie voor de beoefening en verspreiding van aikidō
受け u·ke aanvaller [ontvanger]
取り to·ri verdediger [pakken, opnemen, kiezen]
投げ na·ge werper
打太刀 uchi·da·chi ouder, leraar [slaand zwaard]
受太刀 shi·da·chi kind, leerling [uitvoerend zwaard]
 
? ? instructies
お願いします o·nega·i shi·ma·su wij groeten u beleeft ?/ alstublieft (aan begin van les of oefening)
どうも有難う御座いました do·o·mo a·ri·ga·to·o go·za·i·ma·shi·ta dank u wel (aan einde van les of oefening)
はい hai ja
止め yame stop (en ga aan de kant zitten)
始め haji·me begin, start
待って ma·t·te wacht, stop
立て ta·te sta op
? suwatte ga zitten
? mawatte draai
個体 ko·tai wissel van partner [persoon]
?理解 mo·ri·kai herhaal de oefening
反対 han·tai gebruik de andere kant
相手? ai·te kaite zoek een andere partner
rei groeten, buigen [respect]
?礼 ritsu·rei staande buiging
座礼 za·rei zittende buiging
 
? ? titels
大先生 ō·sen·sei grote leraar
先生 sen·sei leraar, instructeur
道主 dō·shu degene die de weg wijst
師範 shi·han hoofdinstructeur (minimaal 6e dan)
指導員 shi·do·in instructeur, shihan-in-opleiding (4e of 5e dan)
副指導員 fuko·shi·do·in assistent instructeur (2e of 3e dan)
先輩 sen·pai iemands senior
後輩 kō·hai iemands junior
無段者 mu·dan·sha persoon zonder graad
有段者 yū·dan·sha persoon met graad
道場長 dō·jō·cho dōjō-hoofd
弟子 de·shi leerling
内弟子 uchi·de·shi in dōjō wonende leerling, inwonende leerling
外弟子 soto·de·shi buiten dōjō wonende leerling
 
? ? voorwerpen
道場 dō·jō trainingsruimte (plaats van verlichting) [plaats van de weg]
上座 kamiza altaar met portret van ōsensei (eventueel met calligrafie of bloemen) [hoge kant van de mat]
?座 shomiza (lage) achterkant van de mat
? joseki (hoge) rechterzijde van de mat
? shimoseki (lage) linkerzijde van de mat
tatami matten
本部 hom·bu hoofdkwartier
 
衣服 i·fuku kleding
稽古着 kei·ko·gi oefenkleding, trainingspak
obi band
白帯 shiro·obi witte band
黑帯 kuro·obi zwarte band
足袋 tabi soort van sokken met apparte grote teen
草履 zori slippers
hakama traditionele Japanse broek
 
解剖学 kako·bō·gaku anatomie
hara centrum, buik
tai lichaam
正面 shō·men voorkant hoofd
横面 yoko·men zijkand hoofd
hiza knie
kubi nek
mune borst
kata schouder
hiji elleboog
ude arm
手首 te·kubi pols
te hand
手刀 te·gatana handzwaard
ashi been, voet
足首 asho kubi enkel
koshi heupen, onderrug
eri kraag
mi lichaam
sode mouw
 
? ? diversen
合抜け ai·nuke gezamelijk ontsnappen
合打ち ai·uchi elkaar tegelijkertijd doden
当て身 a·te·mi ?
武道 budo martiale weg
組杖 kumi·jō stafoefeneningen met partner
組太刀 kumi·ta·chi zwaardoefeneningen met partner
太刀取り ta·chi·do·ri zwaard afpakken
短刀取り tan·to·do·ri mes afpakken
正眼 sei·gan wijzend naar het oog
構え kama·e ?
間合い ma·a·i juiste dynamische afstand [interval]
膝行 shikkou lopen op knieën
太鼓 tai·ko Japanse trommel die begin en einde van training aangeeft
 
? richting
hidari links
migi rechts
入身 iri·mi ingaan
回転 kai·ten wegdraaiend
mae voorwaards
後ろ ushi·ro achterwaards
yoko zijwaards
uchi binnen, inwaarts
soto buiten, buitenwaarts
斜め nana·me diagonaal
直立 choku·ritsu verticaal
水平 sui·hei horizontaal
立て ta·te staand
反対 han·tai tegenover
八方 hap·pō alle richtingen [acht richtingen]
 
運動 un·dō oefening
一教運動 ik·kyo undo ikkyō oefening
体の変更 tai no hen·kou basis lichaamsmenging
 
法定之形 hō·jō no kata fundamentele principes
春の太刀 haru no ta·chi lente zwaard
夏の太刀 natsu no ta·chi zomer zwaard
秋の太刀 aki no ta·chi herfst zwaard
冬の太刀 fuyu no ta·chi winter zwaard
八相発破 hassō happa acht richtingen
一刀両断 itto ryō·dan houw je ego doormidden
右転左転 u·ten sa·ten veranderlijke tijden
長短一身 cho·tan ichi·mi lang en kort zijn één
受ける u·ke·ru ontvangen
体剣 tai·ken lichaam zwaard
目礼 moku·rei knikkende groet zonder oogcontact te verbreken of te spreken
抜剣 bak·ken eigen zwaard trekken
合? ai seigan harmonieus wijzend naar het oog
促進 soku·shin versnellen, haasten
仁王太刀 ni·ō da·chi tempelbeschermer zwaard
? kazashi schaduw
合上段 ai jō·dan harmonieuze jōdan
? tsume ?
打ち込み u·chi ko·mi herhaaldelijk oefenen [binnen ontelbaar]
両腕 morō·de beide armen
押し込み o·shi ko·mi duw oefening
一文字 ichi·mon·ji rechte lijn
? so tai blokkeer lichaam
体当り tai ata·ri bodycheck [lichaam stoot]
? hi tachi niet slaan
kasumi slaap [mist]
一重み hi·toe·mi lichaam zijwaarts naar opponent gedraaid
? muki aankijken, hoofd draaien
切り ki·ri snijden
止め to·me stoppen
裏打ち ura u·chi rug slaan
曙光 sho·kō ochtendgloren, dageraad
dai groot
退けん no·ke·n wegdoen
 
元気会 gen·ki·kai groep van gezondheisoefeningen
大円呼吸法 dai en ko·kyū hō ademhaling in grote cirkels [grote cirkel ademhalingsoefeningen]
守有の呼吸 su·u no ko·kyū ?
陽の手呼吸 yo no te ko·kyū ademhaling met handen in yang [?]
陰の手呼吸 in no te ko·kyū ademhaling met handen in ying [?]
気結びの手呼吸 ki·musu·bi no te ko·kyū ademhaling van de energie van handen die een kruis maken [energie menging ademhaling]
阿吽の呼吸 a·un no ko·kyū ademhaling ‘om één te worden met het omniversum’ [aum ademhaling]
元の呼吸 gen no ko·kyū breathing with principles
寝運動 ne un·dō liggende oefeningen
揺動法 yō dō·hō oscillatiemethode
毛管運動 mō·kan un·dō ?
合掌合蹠運動 gas·shō gas·seki un·dō ?
金魚運動 kin·gyo un·dō goudvis oefening
馬運動 uma un·dō paard oefening